مقررات زیست‌محیطی و الگوهای جدید تجارت جهانی

مقاله‌‌‌‌ای با عنوان «پروتکل کیوتو و زنجیره‌‌‌های ارزش جهانی: تاثیرات تجاری یک سیاست زیست‌‌‌محیطی بین‌المللی» به تحلیل عمیقی از نحوه تاثیر پروتکل کیوتو (KP) که یک توافق‌نامه زیست‌‌‌محیطی بین‌المللی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌‌‌ای است، بر الگوهای تجارت جهانی، به‌‌‌ویژه در چارچوب زنجیره‌‌‌های ارزش جهانی (GVCs) پرداخته است. در واقع زنجیره ارزش مجموعه عملیات‌هایی است که در یک صنعت اتفاق می‌افتد تا به خلق یک ارزش منجر شود.
این مطالعه با استفاده از روش‌های اقتصادسنجی پیشرفته مانند تفاضل در تفاضل (DiD) و روش کنترل مصنوعی تعمیم‌‌‌یافته (GSCM)، اثرات پروتکل کیوتو بر مشارکت رو به جلو و عقب کشورهای متعهد به GVCs  را ارزیابی می‌کند. پروتکل کیوتو به عنوان یک توافق بین‌المللی پیشگام برای مقابله با تغییرات اقلیمی و تعیین اهداف کاهش انتشار گازهای گلخانه‌‌‌ای برای کشورهای صنعتی شناخته می‌شود. این مقاله بیان می‌کند در حالی که پروتکل کیوتو در کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای در کشورهای متعهد موفق بوده است، همچنین به پیامدهای ناخواسته‌‌‌ای مانند جابه‌جایی تولید و تغییر الگوهای تجاری منجر شده است. این پروتکل باعث کاهش مشارکت رو به جلوی کشورهای متعهد در GVCs  شده که نشان‌‌‌دهنده کاهش صادرات کالاها و خدمات واسطه‌‌‌ای است.

در مقابل، این پروتکل باعث افزایش مشارکت رو به عقب این کشورها شده است؛ به این معنا که آنها بیشتر به واردات کالاهای واسطه‌‌‌ای برای صادرات وابسته شده‌‌‌اند.نویسندگان این پژوهش تاکید می‌کنند که این تغییرات موقعیت پایین‌‌‌دستی کشورهای متعهد در GVCs را تعمیق کرده است، زیرا این کشورها فرآیندهای تولید انرژی‌‌‌بر را به کشورهای با قوانین زیست‌‌‌محیطی سست‌‌‌تر منتقل کرده‌‌‌اند. این انتقال ممکن است منجر به نشت کربن شود، به طوری که کاهش انتشار در یک کشور سبب افزایش آن در کشور دیگر می‌شود و در نتیجه، اثربخشی کلی پروتکل کیوتو را تضعیف می‌کند. مقاله تحلیلی جامع و ساختارمند از اثرات تجاری پروتکل کیوتو در چارچوب زنجیره ارزش جهانی ارائه می‌دهد. استفاده از تکنیک‌‌‌های اقتصادسنجی پیشرفته مانند DiD و GSCM باعث افزایش استحکام یافته‌‌‌ها شده و نتایج را قابل اعتمادتر می‌کند. با این حال، چند جنبه از مطالعه نیاز به بحث و نقد بیشتری دارند.

نقاط قوت

۱.استحکام روش‌‌‌شناسی: استفاده از هر دو روش DiD و GSCM به‌طور موثر با سوگیری‌‌‌های احتمالی و عوامل مخدوش‌کننده مدل مقابله کرده و استحکام نتایج را به ارمغان آورده است. گنجاندن متغیرهای کنترلی مختلف مانند تولید ناخالص داخلی (GDP)، تجارت و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی (FDI)  تضمین می‌کند که اثرات تخمینی پروتکل کیوتو بر مشارکت زنجیره ارزش جهانی تحت‌تاثیر متغیرهای حذف‌‌‌شده قرار نگرفته است و این موضوع استحکام نتایج و تخمین نتایج را به صورت دقیق نشان می‌دهد.

۲.ارتباط با سیاستگذاری: یافته‌‌‌های پژوهش پیامدهای مهمی برای سیاست‌‌‌های اقلیمی بین‌المللی، به‌‌‌ویژه توافق‌نامه پاریس دارد. برجسته‌‌‌سازی احتمال نشت کربن و تغییر در الگوهای تجاری ناشی از مقررات زیست‌‌‌محیطی یک‌‌‌جانبه، به بحث‌های جاری درباره اثربخشی سیاست‌‌‌های زیست‌‌‌محیطی جهانی کمک می‌کند.

زمینه‌‌‌های بهبود

۱.توجه محدود به عوامل غیر‌اقتصادی: در حالی که مقاله به‌طور گسترده بر تاثیرات اقتصادی پروتکل کیوتو تمرکز دارد، می‌‌‌توانست از مباحث مفصل‌‌‌تری درباره پیامدهای اجتماعی و زیست‌‌‌محیطی تغییرات تجاری مشاهده‌شده بهره‌‌‌مند شود. برای مثال، تاثیر احتمالی بر جوامع محلی در کشورهایی که تولید به آنها منتقل می‌شود یا اثرات زیست‌‌‌محیطی گسترده‌‌‌تر بر بخش حمل‌‌‌ونقل که افزایش‌‌‌ یافته است می‌‌‌تواند به طور عمیق‌‌‌تری بررسی شود.

۲.توصیه‌‌‌های سیاستی: در حالی که مقاله پیامدهای یافته‌‌‌های خود را برای سیاست‌‌‌های زیست‌‌‌محیطی آینده مطرح می‌کند، می‌‌‌توانست توصیه‌‌‌های سیاستی ملموس‌‌‌تری ارائه دهد. به‌عنوان مثال، پژوهشگران می‌توانستند تدابیر خاصی برای کاهش اثرات منفی تجاری مقررات زیست‌‌‌محیطی یا پیشنهادهایی برای بهبود اثربخشی توافق‌نامه پاریس در پرتو این یافته‌‌‌ها ارائه دهند.

۳.تنوعات منطقه‌‌‌ای و بخشی: این پژوهش کشورهای عضو را به‌عنوان یک گروه همگن در نظر می‌گیرد، اما ممکن است تفاوت‌‌‌های منطقه‌‌‌ای و بخشی قابل‌توجهی در تاثیر پروتکل کیوتو وجود داشته باشد. یک تحلیل تفکیکی بیشتر می‌‌‌توانست تفاوت‌‌‌های مهمی را در نحوه تاثیر پروتکل کیوتو بر صنایع یا مناطق مختلف نشان دهد و درک جامع‌‌‌تری از اثرات آن ارائه دهد.

با توجه به یافته‌‌‌ها، تحقیقات آینده می‌‌‌تواند چند زمینه را برای بهبود درک ما از اثرات تجاری سیاست‌‌‌های زیست‌‌‌محیطی بین‌المللی بررسی کند:

۱.اثرات بلندمدت: اثرات بلندمدت KP برGVCها فراتر از سال ۲۰۱۷که در این مطالعه تا سال ۲۰۱۷ اثرات مورد بررسی قرار گرفته است. اما تحلیل اثرات بلندمدت می‌‌‌تواند به تعیین پایدار و  ظهور دینامیک‌‌‌های جدید در طول زمان کمک کند.

۲.تحلیل بخشی خاص: انجام تحلیل‌‌‌های بخشی خاص برای شناسایی صنایعی که بیشتر تحت‌تاثیر پروتکل کیوتو و سایر مقررات زیست‌‌‌محیطی مشابه قرار دارند. این موضوع می‌‌‌تواند بینش‌‌‌های هدفمندتری برای سیاستگذاران و ذی‌نفعان صنعت فراهم کند.

۳.پیامدهای اجتماعی و زیست‌‌‌محیطی: بررسی پیامدهای اجتماعی و زیست‌‌‌محیطی تغییرات در مشارکت GVC، به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه که به‌عنوان بهشت‌‌‌های آلودگی شناخته می‌‌‌شوند. چنین موضوعاتی می‌تواند شامل مطالعات موردی یا تحقیقات کیفی برای تکمیل تحلیل کمّی ارائه‌شده در این مقاله باشد.

۴.مقایسه با سایر توافق‌نامه‌‌‌ها: مقایسه اثرات پروتکل کیوتو با سایر توافق‌نامه‌‌‌های زیست‌‌‌محیطی بین‌المللی، مانند توافق‌نامه پاریس، برای شناسایی بهترین شیوه‌‌‌ها در راستای اجرای سیاست‌‌‌های اقلیمی آینده و بهبود طراحی سیاستی می‌تواند اثرگذار باشد.

پژوهشی که مورد بررسی قرار گرفت، رابطه پیچیده بین مقررات زیست‌‌‌محیطی و الگوهای تجارت جهانی را ارائه می‌دهد. در حالی که مطالعه از نظر روش‌‌‌شناسی قوی و بسیار مرتبط با بحث‌‌‌های سیاستگذاری است، زمینه‌‌‌هایی برای اکتشاف و بهبود بیشتر نیز وجود دارد. با پرداختن به ابعاد اجتماعی و زیست‌‌‌محیطی تغییرات تجاری مشاهده‌شده، ارائه توصیه‌‌‌های سیاستی ملموس‌‌‌تر و در نظر گرفتن تنوعات منطقه‌‌‌ای و بخشی، تحقیقات آینده می‌‌‌تواند بر پایه‌‌‌های این مطالعه استوار شوند تا درک جامع‌‌‌تری از اثرات جهانی سیاست‌‌‌های زیست‌‌‌محیطی بین‌المللی ارائه دهند.